Roedd y penderfyniad i ganiatáu i rai uwch swyddogion yng Nghyngor Sir Penfro i dderbyn taliadau i gyfateb â chyfraniadau pensiwn y cyflogwr os ydynt yn optio allan o’r Cynllun Pensiwn Llywodraeth Leol - i osgoi rhwymedigaethau posibl o ran treth - yn ‘anghyfreithlon’. Ac roedd y taliadau a wnaed yn dilyn hynny - er mwyn iddynt allu gwneud eu trefniadau eu hunain i gynilo ar gyfer ymddeol - hefyd yn groes i’r gyfraith, yn ôl yr Archwilydd Penodedig, Anthony Barrett.

Gweithredodd Cyngor Sir Caerfyrddin ‘yn groes i’r gyfraith’ drwy wneud penderfyniad sy’n caniatáu i uwch-swyddogion optio allan o’r Cynllun Pensiwn Llywodraeth Leol – er mwyn osgoi rhwymedigaethau posibl o ran treth – a derbyn taliad, yn gyfwerth â’u cyfraniadau pensiwn, er mwyn eu galluogi i wneud eu trefniadau eu hunain ar gyfer ymddeol. Yn ogystal, gweithredodd y Cyngor yn anghyfreithlon pan benderfynodd roi indemniad i’r Prif Weithredwr er mwyn dwyn gwrth-hawliad ynghylch enllib yn erbyn unigolyn.

Mae Cynghorau yng Nghymru wedi llwyddo i ateb yr heriau ariannol hyd yma - er gwaethaf y pwysau sylweddol - ond mae'r craciau yn dechrau ymddangos. Yn ei adroddiad, a gyhoeddir heddiw, dywed Archwilydd Cyffredinol Cymru y bydd awdurdodau lleol yn dod yn fwyfwy dibynnol ar roi trefniadau cadarn a phriodol ar waith er mwyn sicrhau arbedion effeithlonrwydd, ond nad oes gan lawer ohonynt y fath drefniadau ar hyn o bryd.

Wedi ymarfer hyfforddi yn cynnwys gwaith ag amrediad o gyrff elusennol mae staff Swyddfa Archwilio Cymru wedi dethol Changing Faces [Agorir mewn ffenest newydd] fel eu helusen ar gyfer 2014.

Bydd staff yn gwirfoddoli i gynnal nifer o weithgareddau i godi arian ar gyfer yr elusen yn ystod y flwyddyn.

Fe achoswyd y methiannau mewn llywodraethu corfforaethol yng Nghyngor Caerffili gan gyfuniad o wendidau ac er bod yr awdurdod yn gwella erbyn hyn, mae’n rhy gynnar i ddweud os all y gwelliant hwn gael ei gynnal. Dyma gasgliad adroddiad arolygiad arbennig gan Archwilydd Cyffredinol Cymru, sy’n cael ei gyhoeddi heddiw.

Ewch i dudalen blog Swyddfa Archwilio Cymru [Agorir mewn ffenest newydd] ar gyfer mwy wybodaeth.

Fel rhan o etifeddiaeth y Gynhadledd Craffu mae’r Tîm Arfer Da wedi ymrwymo i rannu allbynnau’r gynhadledd er mwyn sicrhau bod ei etifeddiaeth yn parhau ac yn cael ei rannu mor eang â phosib. Mae’r Tîm yn gwneud hyn drwy flog y Gyfnewidfa Arfer Da [Agorir mewn ffenest newydd] sy’n cynnwys dolenni i amrywiaeth o ffynonellau.

Cynhelir y seminar hwn gan Swyddfa Archwilio Cymru mewn cydweithrediad â Chomisiynydd Dyfodol Cynaliadwy Cymru. Bydd y Seminar hwn yn helpu sector cyhoeddus Cymru i baratoi ar gyfer Bil Cenedlaethau’r Dyfodol. Bydd y Bil yn gosod cyfrifoldeb newydd ar wasanaethau cyhoeddus datblygedig Cymru i wneud datblygiad cynaliadwy yn egwyddor drefniadol ganolog.

Mae’r seminar wedi ei strwythuro er mwyn ymgysylltu ag arweinyddiaeth y sector cyhoeddus yng Nghymru ond hefyd i ddarparu cyfle i ymarferwyr ddatblygu eu crefft. Bydd cynrychiolwyr yn gadael y seminar gyda:

Yn Rhagfyr ac Ionawr, bu’r Gyfnewidfa Arfer Da yn cynnal seminarau yng Nghaerdydd ac yn Llanrwst ar Reoli Adeiladau. Roedd y rhain yn rhan o gyfres o seminarau ar Reoli Asedau, mewn cydweithrediad â’r Gweithgor Asedau Cenedlaethol.

Orthopaedeg yw'r arbenigedd meddygol sy'n atal a chywiro anafiadau ac anhwylderau yn ymwneud â'r esgyrn, cymalau, a'r cyhyrau a'r gewynnau cysylltiedig

Bydd yr astudiaeth yn edrych ar effeithiolrwydd y gwasanaethau hyn ar hyd a lled Cymru ac yn gwneud awgrymiadau i'r GIG yng Nghymru.

 Ar gyfer yr astudiaeth, mae Swyddfa Archwilio Cymru yn gofyn i gleifion gwblhau arolwg byr ar-lein.