Mae'r adroddiad hwn yn canolbwyntio ar sut mae cyrff y GIG yng Nghymru wedi llywodraethu yn ystod argyfwng COVID-19. Yn ystod yr argyfwng bu'n rhaid i holl gyrff y GIG gynllunio'n wahanol, gweithredu'n wahanol, rheoli eu hadnoddau'n wahanol, a llywodraethu'n wahanol i ddelio â'r heriau a'r pwysau digynsail a gyflwynir gan y pandemig.

Yr adroddiad hwn yw'r cyntaf o ddau gyhoeddiad sy'n rhoi crynodeb Cymru gyfan o waith asesu strwythuredig yr Archwilydd Cyffredinol yn 2020 yng nghyrff y GIG. Byddant yn amlygu themâu allweddol, yn nodi cyfleoedd yn y dyfodol, ac yn rhannu dysgu.

Yn yr adroddiad hwn rydym yn rhoi sylwadau ar sut y mae cyrff y GIG wedi addasu eu trefniadau llywodraethu i ymdopi â'r heriau digynsail a gyflwynir gan y pandemig. Gwelsom fod holl gyrff y GIG yn gweithredu'n effeithiol gydag ymdeimlad o frys a phwrpas cyffredin i fabwysiadu ffyrdd darbodus a hyblyg o weithio a thrawsnewid yn gyflym tra'n parhau i ganolbwyntio'n glir ar feysydd craidd busnes a llywodraethu.

Drwy fabwysiadu ffyrdd darbodus a hyblyg o weithio, mae cyrff y GIG wedi gallu:

• cynnal cyfarfodydd bwrdd a chyfarfodydd pwyllgor mwy effeithiol ac effeithlon;
• sicrhau ffocws clir ar risgiau a materion hanfodol sy'n gysylltiedig â busnesau a COVID-19;
• parhau i fod yn agored ac yn dryloyw drwy gynnal cyfarfodydd ar-lein;
• sicrhau ymgysylltiad effeithiol â'r cyhoedd a'u partneriaid; a
• gwneud penderfyniadau'n gyflymach.

Wrth i gyrff y GIG symud tuag at gyfnod o adfer llawn ac i fyd ôl-bandemig, dylent geisio myfyrio ar eu profiadau o lywodraethu yn ystod yr argyfwng.

O ran llywodraethu'n benodol, mae ein hadroddiad yn tynnu sylw at nifer o gyfleoedd ar gyfer y dyfodol:

• Cyfarfodydd rhithiol - Dylai cyrff y GIG ystyried cynnal cyfarfodydd rhithiol ar ryw ffurf gan eu bod wedi profi'n ffordd effeithlon ac effeithiol o weithio ac maent hefyd wedi galluogi byrddau a phwyllgorau i barhau i fod, ac mewn rhai ffyrdd, gwella pa mor agored a thryloyw ydynt.
• Cyfarfodydd effeithiol ac effeithlon - Dylai cyrff y GIG ystyried cadw a mireinio rhai o'u ffyrdd newydd o weithio er mwyn sicrhau bod cyfarfodydd yn parhau i fod mor effeithiol ac effeithlon â phosibl mewn byd ôl-bandemig.
• Gwneud penderfyniadau ystwyth - dylai cyrff y GIG ystyried cadw a mireinio dulliau hyblyg o wneud penderfyniadau er mwyn galluogi a hwyluso arloesedd, trawsnewid a dysgu yn barhaus mewn byd ôl-bandemig. 
• Ail-lunio strategaeth – Dylai cyrff y GIG ystyried adolygu ac ail-lunio eu gweledigaeth a'u blaenoriaethau er mwyn sicrhau eu bod yn briodol ar gyfer byd ôl-bandemig.
• Sicrwydd penodol, wedi'i dargedu ac sy’n integredig - Dylai cyrff y GIG ystyried ailgynllunio eu strwythurau llywodraethu ac adeiladu ar y trefniadau presennol i roi sicrwydd mwy integredig i'w byrddau a'u pwyllgorau yn y dyfodol.
• Gwell cyfathrebu – Dylai cyrff y GIG ystyried cynnal a gwella, lle y bo'n bosibl, dulliau newydd o gyfathrebu a gyflwynwyd yn ystod y pandemig er mwyn parhau i gydweithredu, gweithio mewn partneriaeth, ac ymgysylltu â'r cyhoedd yn y byd ôl-bandemig.

Nodiadau i Olygyddion:

• Mae'r adroddiad hwn yn canolbwyntio ar sut mae cyrff y GIG wedi llywodraethu yn ystod argyfwng COVID-19.
• Bydd ein hail adroddiad yn canolbwyntio ar sut mae cyrff y GIG wedi cefnogi iechyd a lles eu staff yn ystod y pandemig, gyda phwyslais arbennig ar y trefniadau y maent wedi'u rhoi ar waith i ddiogelu staff sydd mewn mwy o berygl o COVID-19.
• Cafodd ein gwaith asesu strwythuredig eleni ei ddylunio a'i gynnal yng nghyd-destun y pandemig parhaus. O ganlyniad, cawsom gyfle unigryw i weld sut mae cyrff y GIG wedi bod yn addasu ac yn ymateb i'r heriau a'r pwysau niferus sydd wedi dod yn sgil argyfwng COVID-19.
• Yr Archwilydd Cyffredinol yw archwilydd allanol statudol annibynnol y sector cyhoeddus datganoledig yng Nghymru. Mae'n gyfrifol am yr archwiliad blynyddol o'r rhan fwyaf o'r arian cyhoeddus sy'n cael ei wario yng Nghymru, gan gynnwys yr £20 biliwn o arian y pleidleisir arno'n flynyddol gan Senedd Cymru. Caiff elfennau o'r arian hwn eu trosglwyddo gan Lywodraeth Cymru i'r GIG yng Nghymru (dros £8 biliwn) ac i lywodraeth leol (dros £4 biliwn).
• Mae annibyniaeth archwilio'r Archwilydd Cyffredinol yn hollbwysig. Fe'i penodir gan y Frenhines, ac nid yw ei waith archwilio yn ddarostyngedig i gyfarwyddyd na rheolaeth gan Senedd Cymru na'r llywodraeth. 
• Mae Swyddfa Archwilio Cymru yn gorff corfforaethol sy'n cynnwys Bwrdd statudol o naw aelod sy'n cyflogi staff ac sy'n darparu adnoddau eraill i'r Archwilydd Cyffredinol, sydd hefyd yn Brif Weithredwr a Swyddog Cyfrifyddu'r Bwrdd. Mae'r Bwrdd yn monitro ac yn cynghori'r Archwilydd Cyffredinol wrth iddo arfer ei swyddogaethau.
• Archwilio Cymru yw enw ymbarél Archwilydd Cyffredinol Cymru a Swyddfa Archwilio Cymru. Mae Archwilio Cymru yn nod masnach cofrestredig, ond nid yw'n endid cyfreithiol ynddo'i hun.